Morluk
Demir herşeyi karartır.
Demir ilacı alırsınız simsiyah dışkılarsınız. Panik olursunuz ve doktoru ararsınız.
İşte kan hücreleri içinde olan demir, yaralanmalar ile dokunun altına geçince o ilk aşamada bastırdığınızda canınızı yakan siyahi morluğun sebebidir.
Morarmak, maviye çalan ve nefessiz kalma ile oluşan alacarenk hali…kanın oksijeni almaması da yine demiri ile ilgidir.
Çünkü kan hücresi içindeki demir yeterli değilse kan hücresi oksijeni taşıyamaz. Kan hücresi içinde 4 Demir belli bir şekilde bir araya gelerek, sanki 4 ayağı olan bir masanın dayanaklılığı ile üzerindeki yemeklik ve tabakları taşıması gibi, ortadaki oksijeni taşır.
Bu işlevi 120 gün kadar yapar.
Ve 120 gün sonra bu taşıma işlevini karaciğer ve dalakta sonlandırır.
Yani kan hücreleri 3 ay sonra ölür, yerine yeni seri kan hücreleri kan iliğinden sahaya katılır. Gençleşir.
Yine demir sayesinde. Demirini düzgünce içine yerleştiren kan hücresi, oksijeni taşımaya hazır bir asker gibi kana katılır.
Morluk, zaman içinde sararmaya ve yok olmaya başlar deride. Zarar almış kan ve benzeri hücre artıkları içindekiler temizlendikçe renk açılır ve normale döner. Yaklaşık 10 gün içinde…
Kan alanlarda ya da çokça kan hücresi kan seyrinde patlayan çatlayanlarda karaciğerde demirin birikmesi bundandır. Hemokramotosis denen bir hastalığa yol açar. Genetiktir çoğu zaman.
Demir, Morluk ve Ölüm ve Yaşam
Ne kadar iç içe?
Demir ile başlar ve demir ile sonlanır.
Depolamada sıkıntılı durumları bir çok hastalığa kapı aralar.
Yapraklı sebzeler, kırmızı et, fasülye en çok bu yiyeceklerde var olan demirin emilimi ve depo edilmesi ile eksikliğinin önüne geçinebilinir.
Demirin insanlık ile ilişkisi 3000 yıldan fazla… elindeki kılıca veya kanına kadar… ya da daha doğrusu elindeki kılıçtan damarında akıttığı kana kadar demir ile iç içe.
Yüzyıllardır madde ilmi ile demir ağlardan çelik korselere karşımıza çıkan sert halleri…
Morartan sertliği içinde demir kesen halleri. Kanın içindeki eşsiz görevi.
İnorganik, yani yaşam ile bağdaşmayan bu elementin organik hayata etkisi nefesimi keser. Kılıcı ile kellelerin zamanında alınması gibi…
Morarmak…
Sararmak…
Ve yeşillenmek.
Renklerin içinde izini takipten kaçıran demirimsi haller var çoğu zaman.
Yosunumsu…
Dikkatle baktığımızda haşin hallerin en puf duyguların altında gizli gizli beklediğini göreceğiz.
Tam tersi de geçerli.
Ruh morlukları içinde demir sertliği vardır. Paslı demir misali ruhu morartan.