Değer Kaybeden Resim mi, Ressam mı?
Bazı insanlar vardır oturduğu koltukla değer kazanır, bazı insanlarsa oturduğu koltuğa değer kazandırır. Kişilerin gerçek değeri zaman süzgecinden geçtikden sonra anlaşılır.
Yakın sayılabilecek bir dönemde, bunun örneklerini sıkça yaşadık. Önce suçlayıp astığımız devlet adamlarını yıllar sonra aklayıp; hava alanı, cadde ve üniversitelere ismini verdik. Bunun tersi de oldu tabî.
Okullara, caddelere, spor salonlarına ismini verip, daha sonra da sildiklerimiz. Normal değil ama, bir yerde normal kabul etmek zorunda kalıyor insanlar, bu tarihi tashihlere. Ancak bu yanılgı sanat eserlerinde de kabul edilebilir mi?
ASTRONOMİK RAKAMLARDAN SIFIRA…
Gerçek sanatçıların hayattayken değerinin pek anlaşılamadığı, hem kendisi hem de eserlerinin, öldükten sonra değerinin arttığı durumlar olmuştur da, öldükten sonra değer kaybedenler biraz tuhaf geliyor insana. Cumartesi günü Hürriyet Gazetesinin manşetten verdiği ‘’KENAN EVREN BORSASI’’ haberi bayağı düşündürdü.
Resime merak saran Evren’in bir tablosu 1998’de rekor bir fiyatla (105 milyar TL/ 402 bin dolar) satılırken; iki hafta önce Ankara’da bir başka eserine 2 bin 500 lira fiyatla başlatılan müzayedede 2 haftadır kimse talip olmamış.
DEĞERİ AZALAN RESİM Mİ, RESSAM MI ?
Gazete, Kenan Evren’in satılan başka tabloları hakkında da bilgi veriyor: 1992’de ‘’Marmaris’te dar bir sokakta bir adam’’ resmi 50 milyon liraya (7 bin 273 dolar) alıcı bulmuş. 1993’te bir başka resmi 110 milyon liraya (9 bin 967 dolar) ünlü bir iş insanı tarafından satın alınmış. 1994’te Marmaris’te bir tablosu 500 milyon liraya (16 bin 785 dolar) alınmış. 1997’de ‘’Hamamda Kızlar’’ tablosu, bir mütaahhit tarafından 600 milyon liraya (3 bin 945 dolar) alınmış. 1998’de yaptığı Atatürk tablosu rekor kırmış: 106 milyar liraya ( 402 bin338 dolar) satılmış.
Böyle bir ressama, bu dönemlerde eserlerine gerçekten değer verilerek, bu paralar ödenmişse; kişi kim olursa olsun çalışmaları para ederdi.
Demekki bu yüksek paraları ödeyenler ya sanattan anlamıyormuş, ya da bu tablolar başka amaçlarla satın alınmış. Hiç sanmıyorum ama, bu konuda bir başka yorum, ‘’Kenan Evren’in sanatını anlıyamıyorlar (!)‘’ şeklinde yapılabilir. Eğer öyleyse uzun yıllar sonra tekrar değerlenecek, Kültür Bakanlığı da depoya kaldırdığı Kenan Evren tablolarını tekrar depodan çıkaracaktır.
Bir Cumhurbaşkanının eserleri (!) koleksiyon amaçlı da olsa, değer verilirdi sanıyorum. Bilmiyorum. Ben bu işden pek bir şey anlamadım. Anlayabilen beri gelsin…