Suriye’de azınlıkların yaşadığı bölgedeki kanlı çatışmalara ilişkin ilk dava başladı

Suriye, yılın başlarında ülkenin kıyı kesimlerinde yaşanan kanlı çatışmalarla bağlantılı yüzlerce şüpheliden bir kısmının yargılandığı ilk kamu davasını başlattı.

Devlet medyasının bildirdiğine göre 14 sanık, mart ayındaki olaylara ilişkin aylar süren devlet soruşturmasının ardından salı günü Halep'te hâkim karşısına çıktı. Çatışmalar, devrik Devlet Başkanı Beşar Esad’ın destekçileriyle yeni hükümetin güvenlik güçlerini karşı karşıya getirmişti.

Sanıkların 7'si Esad yanlısı, diğer 7'si ise yeni hükümetin güvenlik güçleri mensubu.

İddianameye göre, Esad destekçileri, “isyana teşvik, iç savaş kışkırtıcılığı, kolluk kuvvetlerine saldırı, cinayet, yağma ve kundaklama” gibi suçlamalarla yargılanıyor. Dava, Esad hanedanının onlarca yıllık otoriter yönetiminin ardından hem halkın hem de uluslararası toplumun yargı reformu çağrılarının yükseldiği bir dönemde açıldı.

Her ne kadar başlangıçta suçlamaların hızla yöneltilebileceği öngörülse de hâkim duruşmayı erteledi ve bir sonraki celseleri aralık ayına bıraktı.

Mart ayındaki çatışmalarla bağlantılı toplam 563 kişi yargıya sevk edildi. Şiddetin boyutu ve şüpheli sayısının fazlalığı nedeniyle davanın ne kadar süreceği bilinmiyor.

Kıyı bölgesindeki çatışmalar, Esad’a bağlı silahlı grupların, geçici Devlet Başkanı Ahmet eş-Şara yönetimindeki yeni hükümetin güvenlik güçlerine pusu kurmasının ardından patlak vermişti. Ardından misillemeler başlamış, Esad’ın mensubu olduğu Alevi azınlıktan yüzlerce sivilin katledildiği saldırılar yaşanmıştı.

ARŞİV - Suriye'nin kıyı bölgesindeki Cableh kasabasında yaşanan son şiddet dalgasında ateşe verilen araçlar görülüyor, 10 Mart 2025. Omar Albam/Copyright 2024 The AP. All rights reserved

Karşı saldırı daha sonra intikam saldırılarına ve bölgede Esad'ın da mensubu olduğu Alevi azınlığa mensup yüzlerce sivilin katledilmesine dönüştü.

Alevi toplumuna yönelik saldırılar Şara üzerindeki baskıyı arttırdı. Aralıkta göreve gelen geçici hükümet, ülkeyi uluslararası yalnızlıktan çıkarma ve ABD’den yaptırımların kaldırılmasını sağlama çabalarını sürdürüyor.

Hükümetin temmuz ayında açıkladığı soruşturma raporuna göre, birkaç gün süren olaylarda çoğu sivil olmak üzere bin 400’den fazla kişi hayatını kaybetti. Raporda, yeni askerî liderlerin Alevi topluluğa yönelik saldırıları emrettiğine dair bir kanıt bulunmadığı belirtildi.

Birleşmiş Milletler’in ağustos ayındaki soruşturması ise hükümet yanlısı grupların sivillere yönelik şiddetinin “yaygın ve sistematik” olduğunu ortaya koymuştu.