Myanmar seçimlerinde ilk tur: 'Ordu destekli parti önde' iddiası
Myanmar’da toplam 664 sandalyeden oluşan iki meclisli bir parlamento bulunuyor. Parlamentoda çoğunluğu elde eden parti, yeni cumhurbaşkanını seçebiliyor. Cumhurbaşkanı da kabineyi atayarak hükümeti kuruyor. Anayasa gereği ordu, her iki meclisteki sandalyelerin yüzde 25’ini otomatik olarak alıyor.
Myanmar'da ordunun desteklediği parti, genel seçimlerin ilk turu biter bitmez salı günü zafer ilan etti.
Henüz devletin seçim kurulu resmi sonuçları açıklamadı ama parti yönetimi yarışı açık ara farkla önde götürdüklerini iddia ediyor.
Ülkede etkili olan silahlı çatışmalar nedeniyle seçimler üç aşamada yapılıyor.
İlk tur geçtiğimiz pazar günü Myanmar’daki 330 yerleşimin 102’sinde gerçekleştirildi.
Kalan turlar 11 Ocak ve 25 Ocak’ta yapılacak. Fakat 65 yerleşimde sandık kurulmayacak.
Ordu destekli Birlik Dayanışma ve Kalkınma Partisi’nin (USDP) ismini saklı tutan üst düzey bir yetkilisi, ABD menşeli haber ajansı Associated Press’e (AP) yaptığı açıklamada, partinin ilk aşamada yarışılan 102 alt meclis sandalyesinden 88’ini kazandığını belirtti.
Myanmar’da toplam 664 sandalyeden oluşan iki meclisli bir parlamento bulunuyor. Parlamentoda çoğunluğu elde eden parti, yeni cumhurbaşkanını seçebiliyor. Cumhurbaşkanı da kabineyi atayarak hükümeti kuruyor. Anayasa gereği ordu, her iki meclisteki sandalyelerin yüzde 25’ini otomatik olarak alıyor.
Nihai sonuçların ocak ayının sonuna doğru açıklanması bekleniyor. Seçim komisyonunun ilk tura ilişkin toplu sonuçları duyurup duyurmayacağı belirsizliğini korurken, oy sayım sonuçları yerel sandıklarda kamuoyuyla paylaşıldı.
USDP yetkilisi, partinin bölgesel meclislerde de yarışılan sandalyelerin yüzde 85’ini kazandığını öne sürdü. Ancak kesin sonuçların ancak ikinci ve üçüncü aşamaların ardından netleşeceğini söyledi.
Yetkili ayrıca, eski generallerin de aday olduğu başkent Naypyitaw’daki sekiz yerleşimin tamamında tüm seçim çevrelerini kazandıklarını belirtti. Başkentte yaşayanların büyük bölümünün asker ya da devlet görevlisi olduğu ifade ediliyor.
Ulusal ve bölgesel meclisler için 57 partiden 4 bin 800’den fazla aday yarışsa da, yalnızca altı parti ülke genelinde parlamentoda etkili olma potansiyeline sahip. USDP bu partiler arasında açık ara en güçlü siyasi oluşum olarak görülüyor.
Askeri yönetim, seçimlerde 24 milyondan fazla kayıtlı seçmen bulunduğunu açıkladı. Bu sayı, 2020’deki bir önceki seçime kıyasla yaklaşık yüzde 35 daha düşük. Düşüşün başlıca nedenleri arasında silahlı çatışmalar nedeniyle yaşanan yerinden edilmeler ve çatışma bölgelerinde seçimlere getirilen kısıtlamalar gösteriliyor.
İlk turdaki seçmen katılım oranı ise henüz resmi olarak açıklanmadı. Muhalif gruplar seçmenleri boykota çağırmıştı.
İnsan hakları örgütleri ve muhalefet, seçimin özgür ve adil olmadığını, iktidarın büyük olasılıkla Şubat 2021’de yönetime el koyan ve Aung San Suu Kyi’nin seçilmiş hükümetini deviren ordu lideri Kıdemli General Min Aung Hlaing’in elinde kalacağını savunuyor.
Suu Kyi’nin partisi Ulusal Demokrasi Birliği (NLD), ikinci bir dönem görev yapmasının engellenmesinin ardından 2023’te, askeri yönetimin yeni kuralları kapsamında resmen kaydolmayı reddettiği için 39 partiyle birlikte kapatılmıştı.
2021’deki askeri darbe, zamanla iç savaşa dönüşen yaygın bir halk muhalefetini tetiklemişti.
Devlet medyası Global New Light of Myanmar'da salı günü yayınlanan bir haberde, silahlı grupların sandıklara ve hükümet binalarına yönelik saldırılar düzenlediği, bu saldırılarda beş kişinin yaralandığı aktarıldı.