Macron'un Mercosur anlaşması ile ilgili bir sonraki adımı ne olacak?

Fransa'da Mercosur ticaret anlaşmasına karşı çıkan bir karar tasarısı salı günü Ulusal Meclis'in Avrupa İşleri Komisyonu'nda oylanacak.

Ülke içinde giderek artan muhalefetle karşı karşıya kalan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un Arjantin, Brezilya, Paraguay ve Uruguay'ı kapsayan ve Brüksel'in yıl sonundan önce imzalanmasını istediği Mercosur ticaret anlaşması konusunda manevra alanı sınırlı.

103 milletvekili tarafından imzalanan karar tasarısı, ticaret anlaşmasının AB anlaşmalarını ihlal ettiğini savunarak Fransız hükümetine konuyu AB Adalet Divanına götürme çağrısında bulunuyor.

Milletvekillerine göre Avrupa Komisyonu'nun anlaşmanın ticaret bölümünü ulusal parlamentoların onayına sunmama kararı yasa dışı.

Bu karar, Macron'un Fransız çiftçilerle bir araya gelerek onlara Brüksel'de anlaşmayı desteklemeyeceğine dair güvence vermesinden bir hafta sonra geldi.

Fransa Tarım Bakanı Annie Genevard'ın 12 Kasım'daki toplantının ardından yaptığı açıklamaya göre Cumhurbaşkanı "son derece netti": "Fransa bu aşamada Mercosur ülkeleriyle yapılan taslak anlaşmayı onaylayamaz çünkü bu taslak anlaşma çiftçilerin çıkarlarını korumuyor."

Ancak Komisyon'un Latin Amerika'dan yapılan ürün ithalatındaki artıştan kaynaklanan iç pazardaki herhangi bir aksaklığı kontrol altına almak için anlaşmaya güçlendirilmiş bir koruma maddesi eklenmesini önermesi üzerine Fransa Cumhurbaşkanı tutumunu yumuşattı.

Mercosur anlaşması, gümrük tarifelerini ortadan kaldırarak Atlantik ötesinde bir serbest ticaret alanı oluşturmayı amaçlıyor. Ancak Fransa, Avrupa tarım ürünleriyle rekabetin bozulması riskini ve çevresel kaygıları gerekçe göstererek yıllardır bu anlaşmaya karşı çıkıyor..

Macron 7 Kasım'da Brezilya'ya yaptığı bir ziyarette anlaşmaya yönelik bir adım atmış gibi göründü.

"Oldukça olumluyum, ancak Fransa'nın çıkarlarını da savunduğum için tetikte olmaya devam ediyorum," dedi ve Fransa'nın bazı endişelerinin "[Avrupa] Komisyonu tarafından dinlendiğini" sözlerine ekledi.

Anlaşma nasıl engellenebilir?

Fransa'nın anlaşmaya karşı çıkması halinde, AB üye ülkelerini bir araya getiren Konsey'de engelleyici bir grup oluşturmak için hızlı hareket etmesi gerekecektir.

Engelleyici grup için nüfusun yüzde 35'ini temsil eden en az dört üye devlet gerekmektedir. Bu sayıya sahip olduğu da açık değil.

Şu ana kadar Macaristan ve Polonya anlaşmaya karşı çıkarken, İrlanda, Avusturya ve Hollanda, karar vermeden önce anlaşma metninin tam olarak tercüme edilmesini beklediklerini söyledi. Tercüme çalışmalarının 11 Aralık'ta tamamlanması bekleniyor.

Kilit ülke İtalya. Roma'dan gelecek bir fikir değişikliği oyunun kurallarını değiştirebilir.

Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen'in Aralık 2024'te anlaşmanın siyasi olarak sonuçlandırılması için Uruguay'ı ziyaret etmesinden bu yana Roma temkinli davranıyor.

AB Ticaret Komiseri Maros Sefcovic ekim ayı sonunda İtalya'ya giderek anlaşmanın İtalyan çiftçilere zarar vermeyeceğine dair güvence verdi.

Almanya ve İspanya'nın başını çektiği anlaşmanın destekçileri, Çin'in bölgedeki rekabeti ve Trump yönetiminin AB'nin ABD'ye ihracatına uyguladığı gümrük vergileri karşısında bunun gerekli olduğunu savunuyor.

Ancak konu AB Parlamentosu'nda da çözüme kavuşmuş değil.

Geçtiğimiz cuma günü 145 milletvekilinden oluşan bir grup, AB Adalet Divanı'na başvurulmasını talep eden bir karar tasarısı sundu. Bu ayın sonunda tüm AP üyeleri tarafından kabul edilmesi halinde, başvuru anlaşmanın onay sürecini askıya alacak.