Güney Afrika: ABD'nin mülteci kabul merkezine baskın düzenlendi

Güney Afrika göçmenlik yetkilileri, Johannesburg’daki ABD mülteci kabul merkezine baskın düzenledi.

Güney Afrika İçişleri Bakanlığı’nın çarşamba günü yaptığı açıklamaya göre, mülteci merkezinde yasa dışı çalışan yedi Kenyalı gözaltına alındı ve sınır dışı edilmelerine karar verildi. ABD ise bu adımı “kabul edilemez” buldu.

Salı günü düzenlenen baskın, Trump yönetimi tarafından ABD’de mülteci statüsü için öncelik tanınan beyaz Güney Afrikalıların (Afrikaner) başvurularını işleyen bir merkezde gerçekleşti.

Baskının, ABD Başkanı Donald Trump’ın yeniden göreve gelmesinden bu yana ilişkileri ciddi biçimde soğuyan iki ülke arasındaki gerilimi artırması bekleniyor.

Trump yönetiminin, Güney Afrika’daki Afrikaner beyaz azınlığın siyahların liderliğindeki hükümet tarafından zulme uğradığı yönündeki iddiası yaygın biçimde reddediliyor.

Fakat bu iddia, ABD ile Afrika’nın en gelişmiş ekonomisi arasındaki ilişkilerin bozulmasında merkezi bir rol oynadı.

İçişleri Bakanlığı, Kenyalıların turist vizeleriyle çalıştığını belirterek, ABD’li yetkililerin mülteci başvuru merkezindeki çalışmalarının “niyet ve diplomatik protokol açısından ciddi sorular doğurduğunu" vurguladı.

Bakanlık, baskın sırasında hiçbir ABD’li yetkilinin gözaltına alınmadığını ve mülteci merkezinin hiçbir diplomatik statüye sahip olmadığını da kaydetti.

Güney Afrika Dışişleri Bakanlığı’nın, “meseleyi çözmek üzere hem ABD hem de Kenya ile resmi diplomatik temaslar başlattığı” belirtildi.

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tommy Pigott, “Faaliyetlerimize müdahalede bulunulması kabul edilemez,” dedi.

Pigott, Güney Afrika hükümetinden “derhal açıklama” talep ettiklerini ve “tam iş birliği ve hesap verebilirlik” beklediklerini söyledi.

Geçtiğimiz ay ABD'nin Güney Afrika Büyükelçiliği, Afrikanerlerin mülteci başvurularını yönetmek için Kenya merkezli RSC Africa şirketiyle anlaştığını duyurdu. Bu şirket aslında, Washington'un resmi mülteci kabul programlarında görev alan ve mültecilere yardım eden ABD merkezli Church World Service adlı sivil toplum kuruluşu tarafından işletiliyor.

İçişleri Bakanlığı, Kenyalıların “bu işi yapabilmeleri için daha önce yapılan vize başvurularının hukuka uygun şekilde reddedilmesine rağmen” ABD mülteci başvuru merkezinde çalıştıklarını bildirdi.

Yedi Kenyalı hakkında sınır dışı kararı verildi ve Güney Afrika’ya beş yıl süreyle giriş yasağı getirildi.

Trump, Güney Afrika’yı çeşitli konularda hedef alarak, kanıt sunmadan Afrikanerlerin öldürüldüğünü ve topraklarının ellerinden alındığını, ayrıca Güney Afrika’nın Filistinli yetkililer ve İran ile diplomatik ilişkileri üzerinden ABD karşıtı bir dış politika izlediğini iddia etti.

ABD, geçen ay Güney Afrika’da düzenlenen G20 liderler zirvesini boykot etti. Trump, ülkesinin gelecek yıl ev sahipliği yapacağı G20 zirvesinde Güney Afrika’yı gruptan çıkaracağını da söyledi. Trump ayrıca şubat ayında, Güney Afrika’nın “vahim eylemleri” gerekçesiyle ABD’nin bu ülkeye yönelik yardım ve desteğini durduracağını belirten bir başkanlık kararnamesi imzaladı.

Güney Afrika hükümeti ise Afrikanerlere yönelik zulüm iddialarının yanlış bilgilere dayandığını ve beyaz Güney Afrikalıların, ortada bir zulüm olmadığı için mülteci statüsü kriterlerini karşılamadığını savundu. Bununla birlikte, başvuru yapmak isteyen kimseyi engellemeyeceklerini belirtti. Afrikanerler, 17. yüzyılda ülkeye varan başlıca Hollandalı ve Fransız sömürgecilerin soyundan geliyor.

Trump yönetimi, ekim ayında ABD’ye kabul edilen yıllık mülteci kotasını önceki 125 bin sınırından 7 bin 500’e düşürdüğünü ve bu kontenjanın büyük bölümünün beyaz Güney Afrikalılara ayrılacağını duyurmuştu. Yeni program kapsamında ilk beyaz Güney Afrikalı mülteci grubu mayıs ayında ABD’ye ulaşmıştı. O tarihten bu yana kaç kişinin yerleştirildiği ise net değil.