Erdoğan: Karadeniz'le ilgili iki tarafa da ikazımızı net bir şekilde iletiyoruz
Diğer yandan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Suriye'ye dair bir kez daha 10 Mart Mutabakatı vurgusu yaparak 'İsrail'in saldırıları Suriye önünde engeldir. Suriye'nin parçalanmasından kimin çıkar sağlayacağı açıktır,' dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Karadeniz'de yaşanan gemi saldırılarıyla ilgili ''Ticaret gemilerini, sivil gemileri hedef almanın kimseye faydası olmaz. Her iki tarafa da ikazımızı net bir şekilde iletiyoruz,'' dedi.
Ukrayna savaşı süresince Montrö Boğazlar Sözleşmesi'ni 'titizlikle' uygulayarak çatışmanın Karadeniz'e sirayet etmesine mani olduklarını belirten Erdoğan, "Fakat son günlerde düzenlenen karşılıklı saldırılar Karadeniz’deki seyrüsefer emniyetini ciddi biçimde tehdit etmektedir,'' ifadesine yer verdi.
Son bir ayda Rus tankerlerine yönelik Karadeniz'de saldırılar yaşanmıştı. Rusya da buna cevap olarak bazı saldırılar gerçekleştirdi. Saldırılarda Türk şirketlerine ait bazı gemiler de hedef alındı. Türkiye bu saldırıları kınayarak iki tarafa da itidal çağrısında bulundu.
Pazartesi günü ise Millî Savunma Bakanlığı, Karadeniz üzerinden Türkiye'ye giren bir insansız hava aracının F-16'lar tarafından düşürüldüğünü bildirdi.
İstanbul Süreci
“Rusya-Ukrayna Savaşı bağlamında her iki ülkeyi üç defa bir araya getirdik,” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, 'İstanbul Süreci' neticesinde insani alanda elde edilen kazanımların Türk diplomasisi için kayda değer bir başarı teşkil ettiğini söyledi. Erdoğan "İstanbul Süreci'nin yanı sıra Ukrayna savaşı çerçevesinde bugüne kadar Karadeniz tahıl girişimi ve esir tutuklu değişimi gibi pek çok inisiyatife öncülük ederek insani sahada somut sonuçlara ulaştık," dedi.
Erdoğan'ın 'İstanbul Süreci' olarak adlandırdığı görüşmeler, Rusya'nın Ukrayna işgalinin ardından Türkiye'nin arabuluculuğunda İstanbul'da yapılan doğrudan barış görüşmelerini ifade ediyor. Ateşkes sağlanamasa da taraflar esir değişimi gibi konularda ilerleme sağlamıştı. Bu formattaki en son toplantı 2025'in yaz aylarında yapıldı.
Cumhurbaşkanı kasım ayında hem Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy hem de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile telefonda görüşmüştü. Erdoğan geçen hafta da Putin ile Türkmenistan'da yüz yüze görüştü.
Bir 10 Mart vurgusu daha
Erdoğan ayrıca Suriye'yle ilgili bir kez daha 10 Mart Mutabakatı vurgusu yaptı.
580 bin Suriyelinin ülkesine döndüğünü söyleyen Erdoğan, “İsrail'in saldırıları Suriye önünde engeldir. Suriye'nin parçalanmasından kimin çıkar sağlayacağı açıktır. Ayak direnmesi halinde krize dönüşme riski barındıran 10 Mart Mutabakatı'nın uygulanması için gerekli telkinlerde bulunuyoruz,” diye konuştu.
10 Mart 2025 tarihinde Suriye'de Şam merkezli geçici yönetimi ile Suriye Demokratik Güçleri (SDG) arasında imzalanan sekiz maddelik bir anlaşma '10 Mart Mutabakatı' olarak anılıyor. Bu mutabakat, esas olarak SDG'nin kontrol ettiği Suriye'nin kuzeydoğu bölgelerinin Şam yönetimine entegrasyonunu amaçlıyor. Anlaşma, Suriye'nin iç savaş sonrası yeniden yapılandırılması sürecinde kritik bir adım olarak görülüyor. Mutabakatın yıl sonuna kadar uygulanması öngörülmüştü.
Diğer yandan Suriye meselesi, hükümetin Kürdistan İşçi Partisi (PKK) ile yeniden başlattığı 'ikinci barış süreci' için en ciddi sınav olmaya devam ediyor. Ankara, SDG'yi ve onu oluşturan en büyük güç olan YPG'yi PKK uzantısı olarak görüyor. Bu kapsamda YPG'nin de Suriye'de merkezî hükümete entegre olmasını ve silah bırakmasını istiyor.