Cenevre görüşmeleri sona erdi: ABD ve Ukrayna, barış yolunda 'kayda değer ilerleme' açıkladı

ABD'li ve Ukraynalı üst düzey yetkililer, pazar günü İsviçre'nin Cenevre kentinde gerçekleştirilen yüksek riskli görüşmelerin ardından Rusya'nın Ukrayna'daki işgalini sona erdirme yolunda 'kayda değer ilerleme' kaydedildiğini açıkladı.

Görüşmelerde, ABD Başkanı Donald Trump'ın hazırladığı ve Washington'un Avrupalı müttefikleri arasında endişeye yol açan barış planı ele alındı.

Cenevre'deki ABD heyetine başkanlık eden Dışişleri Bakanı Marco Rubio, görüşmelerin "çok değerli" olduğunu belirterek, “uzun zamandır yaşanan en verimli günler” olduğunu söyledi.

"Bir şeyler yapabileceğimiz konusunda kendimi çok iyimser hissediyorum," diyen Rubio, Ukraynalı mevkidaşı ile sağlanan ilerleme konusunda daha fazla ayrıntı vermedi. Üst düzey yetkililerin yakında devreye gireceğini belirterek, pazartesi ve sonrasında görüşmelere devam etmeleri gerekeceğini ifade etti.

Trump daha önce, Kiev'in barış planına perşembe gününe kadar yanıt vermesi gerektiğini söylemişti. Ancak Rubio net bir tarih belirtmekten kaçınarak, çatışmaların bir an önce sona ermesini istediklerini vurguladı.

ABD ve Ukrayna heyetleri, İsviçre'nin Cenevre kentindeki görüşmede, 23 Kasım 2025. Martial Trezzini/ KEYSTONE / MARTIAL TREZZINI

Rubio, "Bu çok kritik bir an," dedi. “Bazıları sadece kelime ve ifade meselesi, bazıları üst düzey kararlar ve istişareler gerektiriyor. Diğer bir kısmı da bence sadece biraz daha zamana ihtiyaç duyarak çözülecek.”

Rusya'nın yaklaşık 4 yıldır devam eden Ukrayna işgalini sona erdirmek için ABD tarafından hazırlanan 28 maddelik plan Kiev'i ve Avrupa başkentlerini endişelendirdi.

Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, ülkesinin egemenlik haklarını savunmak ile çaresizce bel bağladığı ABD desteğini korumak arasında keskin bir seçimle karşı karşıya kalabileceğini söyledi. Zelenskiy ayrıca, Ukraynalıların evlerini "her zaman savunacaklarını" vurguladı.

Trump'ın barış teklifi, Zelenskiy'nin düzinelerce kez reddettiği, büyük toprak parçalarından vazgeçmek de dahil olmak üzere birçok Rus talebini barındırıyor.

Görüşmelerin ardından pazar gecesi yapılan açıklamada Beyaz Saray, Ukrayna heyetinin "güvenlik garantileri, uzun vadeli ekonomik kalkınma, altyapının korunması, seyrüsefer özgürlüğü ve siyasi egemenlik gibi tüm temel kaygılarının toplantı sırasında kapsamlı bir şekilde ele alındığını teyit ettiğini" belirtti.

Açıklamada ayrıca, Kiev’in, “gelişen uzlaşma çerçevesinin her bileşenine geri bildirimlerini yapılandırılmış bir yaklaşımla dahil ettikleri için minnettarlıklarını ifade ettiği” kaydedildi. Beyaz Saray, öneriye yapılan değişikliklerin artık “ulusal çıkarlarını yansıttığını” ve “Ukrayna’nın hem kısa hem de uzun vadede güvenliğini korumak için güvenilir ve uygulanabilir mekanizmalar sağladığını” ekledi.

Ukrayna heyetine başkanlık eden Andriy Yermak, İsviçre'nin Cenevre kentinde ABD heyeti ile görüşmelerde, 23 Kasım 2025. Martial Trezzini/ KEYSTONE / MARTIAL TREZZINI

Ancak bu olumlu adımlar, Trump'ın onayladığı orijinal anlaşmaya ilişkin endişelerin yoğunlaşmasının ardından dile getirildi.

ABD’den iki partili bir senatör grubu, Rubio’nun cumartesi günü kendilerine planın Moskova için bir “istek listesi” niteliğinde olduğunu, barış için ciddi bir çaba olmadığını söylediğini açıkladı.

Almanya Şansölyesi Friedrich Merz, Trump ile yaptığı konuşmada, Avrupa'nın kilit ülkelerinin planın bazı bölümlerinde hemfikir olduğunu, bazı bölümlerinde ise olmadığını açıkça ifade ettiğini söyledi.

Merz, bir Alman medya kuruluşuna verdiği röportajda, “Ona Ukrayna ile tam uyum içinde olduğumuzu, bu ülkenin egemenliğinin tehlikeye atılmaması gerektiğini söyledim,” dedi.

Rubio, ABD önerisini “canlı ve nefes alan bir belge” olarak nitelendirerek, değişikliklerin devam edeceğini belirtti. Ayrıca, nihai belge hazır olduğunda Moskova’ya sunulması gerektiğini belirterek, “Açıkça Ruslar burada söz hakkına sahip,” dedi.

Andriy Yermak ve Marco Rubio, İsviçre'nin Cenevre kentinde istişareler devam ederken basına açıklama yapıyor, 23 Kasım 2025. Martial Trezzini/ KEYSTONE / MARTIAL TREZZINI

Görüşmelerde ele alınan konulara ilişkin iyimser değerlendirmeler, Trump’ın bizzat kendi söylemiyle çelişiyor. Görüşmeler başlamadan önce Trump, Ukrayna’yı ABD’nin sağladığı askeri yardımlara karşı “minnettarlık göstermemekle” suçlamış, Rusya’yı ise eleştirmekten kaçınmıştı.

Trump, pazar sabahı sosyal medya platformu Truth Social’da yaptığı paylaşımda, “UKRAYNA ‘LİDERLİĞİ’ BİZİM ÇABALARIMIZA KARŞI SIFIR MİNNETTARLIK GÖSTERDİ, AVRUPA İSE HÂLÂ RUSYA’DAN PETROL ALMAYI SÜRDÜRÜYOR," ifadelerini kullanmıştı.

Bu paylaşımın ardından Zelenskiy, ABD öncülüğündeki güvenlik çabalarını övmenin yanı sıra asıl sorumluluğu net bir şekilde hatırlatarak, “Bütün diplomatik durumun özü şudur: Bu savaşı başlatan Rusya’dır, sadece Rusya," dedi.

Zelenskiy, Telegram’daki paylaşımında ayrıca şu ifadeleri kullandı: “Ukrayna, Amerika Birleşik Devletleri’ne, her bir Amerikan yüreğine ve şahsen Başkan Trump’a minnettardır. Avrupa’daki herkese de teşekkür ediyoruz.”

“En önemli hedefi unutmamak lazım: Rusya’nın savaşını durdurmak ve bir daha asla alevlenmesine izin vermemek.”