AB’nin Doğu Kanadından ilk zirve: Rusya en büyük ve kalıcı tehdit
AB’nin Doğu Kanadı’nda yer alan 8 ülkenin ilk kez katıldığı zirvede Rusya, Avrupa güvenliği için “bir numaralı, doğrudan ve uzun vadeli tehdit” olarak tanımlandı.
Avrupa Birliği’nin Doğu Kanadı ülkeleri olan İsveç, Finlandiya, Polonya, Estonya, Letonya, Litvanya, Romanya ve Bulgaristan’ın liderleri, Finlandiya’nın başkenti Helsinki’de düzenlenen ilk Doğu Kanadı Zirvesi kapsamında bir araya geldi. Zirveye ev sahibi Finlandiya Başbakanı Petteri Orpo’nun yanı sıra bölge ülkelerinin başbakanları ve devlet başkanları katıldı.
"RUSYA, AVRUPA İÇİN KALICI BİR TEHDİT"
Zirve sonrası ortak basın toplantısında konuşan Finlandiya Başbakanı Orpo, Rusya’nın yalnızca bugün değil, öngörülebilir gelecekte de Avrupa için ciddi bir tehdit olmaya devam ettiğini söyledi. Orpo, Doğu Kanadı’ndan başlamak üzere Avrupa savunmasını güçlendirmeye yönelik ortak bir siyasi irade ortaya koyduklarını belirtti.
Orpo ayrıca, AB düzeyinde doğu sınırlarının savunulmasına odaklanacak bir Karadeniz projesi için ortak bir konsept üzerinde çalışılacağını ve Finlandiya’nın bu süreçte öncü rol üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.
"UKRAYNA'DA YENİLGİ OLMAZSA, TEHDİT SINIRLARIMIZA DAYANIR"
Estonya Başbakanı Kristen Michal, Avrupa güvenliğinin Ukrayna’daki savaşla doğrudan bağlantılı olduğunu ifade ederek, Rusya’nın Ukrayna’da stratejik olarak yenilgiye uğratılmaması halinde tehdidin AB sınırlarına dayanacağını söyledi. Michal, Rusya’nın dondurulmuş varlıklarının Ukrayna’nın finansmanı için kullanılmasının en hızlı ve etkili yol olduğunu dile getirdi.
İŞ BİRLİĞİ VE AB ARAÇLARI MASAYA YATIRILDI
Letonya Başbakanı Evika Silia, zirvede iş birliğinin nasıl derinleştirileceği ve AB’nin mevcut araçlarının nasıl daha etkin kullanılabileceğinin ele alındığını belirtti. Silia, Doğu Kanadı formatının daha sık kullanılarak eylemlerin koordineli şekilde yürütüleceğini ve bu ülkelerin önceliklerinin AB düzeyinde tanınması için çalışacaklarını kaydetti.
"RUSYA, BARIŞ OLSA BİLE TEHDİT OLMAYA DEVAM EDECEK"
Romanya Cumhurbaşkanı Nicuor Dan, Ukrayna’da barış sağlansa dahi Rusya’nın uzun vadeli bir tehdit olmaya devam edeceğini söyledi. Dan, zirvenin amacının NATO ve AB bünyesindeki savunma programlarını somut askeri kabiliyetlere dönüştürmek olduğunu vurguladı.
DOĞU SINIRLARI ORTAK SORUMLULUK
Polonya Başbakanı Donald Tusk ise Avrupa’nın doğu sınırlarının korunmasının yalnızca birkaç ülkenin değil, tüm Avrupa’nın ortak sorumluluğu olduğunun artık net biçimde anlaşıldığını ifade etti.
13 MADDELİK ORTAK BİLDİRİ YAYIMLANDI
Zirve sonunda yayımlanan 13 maddelik ortak bildiride Rusya, Avrupa ve Avro-Atlantik güvenliği açısından “bir numaralı, doğrudan ve uzun vadeli tehdit” olarak tanımlandı. Bildiride, Rusya’nın Ukrayna’ya karşı yürüttüğü savaşın Avrupa güvenliği için kalıcı risk oluşturduğu ve Moskova’nın stratejik hedeflerinin değişmediği vurgulandı.
DOĞU KANADI'NA ÖNCELİK ÇAĞRISI
Ortak bildiride, AB’nin doğu sınırlarının savunulmasının kapsamlı ve çok alanlı bir kapasite gerektirdiği belirtilerek, Doğu Kanadı’nın acilen önceliklendirilmesi talep edildi. Liderler ayrıca, Avrupa’nın ortak savunma projelerine ve savunma harcamalarının artırılmasına yönelik taahhütlerini yineledi.
