Hayatımıza hızla giren sosyal medya kullanımı özellikle ülkemizde çok yaygın. Yediden yetmişe herkes sosyal medya kullanıcısı. Dünyadan bu kadar hızlı bir şekilde haberdar olmak, bilgilenmek, sevdiğiniz insanları uzakta bile olsanız takip edebilmek, kendi istek ve yeteneklerinize göre kendinizi geliştirebilmek, mutlu anlarınızı herkesle paylaşabilmek vs.

Güzel, etkili , faydalı ve pratik  özellikleri olduğuna inanıyorum ki pek çoğunuz sosyal medya ile ilgili bu satırları yine sosyal medya üzerinden okuyacak, ben de sosyal medya hesabımdan paylaşacağım. Ancak bazı iletişim temelli sorunları da gün yüzüne çıkarmaya başladığını veya bazı sorunlarında üstünü örtme aracı olarak kullanıldığını düşünüyorum. Gerçek hayattaki kişi ve ilişkilerin sanal ortamda şaşırtıcı şekilde farklı olduğunu, paylaşılan hayat kesitlerinin pek çoğunun doğal hallerinin ise gördüğümüz görüntüden çok da farklı olduğunu biliyoruz artık.

Peki, neden?

Sosyal medya ve gerçek hayatın tek ortak noktası kabul görme isteği aslında. Çünkü insan sosyal bir varlıktır ve psikolojik yapımız bunu ister, kabul tepkileri ruhumuzu besler. Olumlu bir şekilde kabul görmek ise en çok arzu edilendir. Bunun içinde mutlaka insanlarla iletişim halinde olunmalıdır. Sevgisiz ve ilgisiz büyüyen çocukların bile biyolojik, psikolojik ve sosyal gelişiminde ciddi sorunlar oluştuğu uzun zamandan beri bilinen bir gerçektir.   Yani bebekler bile doğdukları andan itibaren fark edilmek, kabul edilmek ve ilgi isterler. Yetişkinlik döneminde ise olumlu kabul görebilmek emek harcamayı gerektirir. İyi, çalışkan, dengeli, duyarlı, adaletli, bilgili ve kültürlü, sorumluluk sahibi, güzel, yakışıklı vs. olacaksın, ailene zaman ayıracaksın, güzel ve bakımlı gözükeceksin. Bunların hepsi günlük koşuşturmacalar arasında zor elbette. İş yoğunluğu ve hayat koşuşturmacası arasında kendimizi kaybedebiliyoruz hatta. Ama sosyal medyada olumlu mesajları almak için kişinin kendisi gibi olması veya çok çaba harcaması gerekmiyor.  Her şey parmaklarımızın ucunda ve teknoloji emrimizde. İstediğimiz profili, istediğimiz insanı yaratabiliriz. Yani,  gerçek hayatınızda kişiler arası iletişimde sorun yaşayan, utangaç, çekingen, kavgacı, sinirli olabilirsiniz. Ve sizinle iletişim kuranlar bunu bilirler ve size ona göre davranırlar. Ve bu durum sizin için rahatsız edici olabilir. Veya iyi olmaya çalışırsınız ancak çevrenizdekiler bunu fark etmez. Veya sadece kendiniz olursunuz. Ama sanal ortamda istediğiniz kişiliğe bürünüp ona göre paylaşımlarda bulunabilirsiniz. Dünyanın en duyarlı bireyine dönüşebilirsiniz ki gerçek hayatınızda duyarsız olduğunuzu kimseye hissettirmeden.

İnsan beyni haz merkezli çalışır, acıdan kaçar, kendisini mutlu edene yönelir. Mutluluk sanal ortamdaysa bunun nimetlerinden yararlanır. Bireylerin, gerçek hayatta mutlu olmak için çok çaba harcaması, yorulması, zorlanması gerekir. Hangimiz sanal ortamda aldığımız beğeni ve övgülerin tamamını bir gün içinde duyuyoruz ve görüyoruz ki? Sanal ortam paylaşımlarımız, bize günlük ilgi ve sevgi dozumuzu sağlamaya yetebiliyor. Aslında tek istenilen şey kabul görmek, fark edilmek. Bu pencereden bakıldığında oldukça doğal ve kabul edilebilir ancak sorun gerçek hayatla sanal ortamlardaki kişiliklerin çok ayrıştığında rahatsız edici hale geliyor. Mümkün olduğunca kendimiz olabilmeyi başarmak, geliştirmek istediğimiz, hoşlanmadığımız özelliklerimizi gülük yaşantımız içinde revize etmeye çalışmak hem gerçek hem de sanal ortamda bizi mutlu edecektir. Sanal değil, gerçek değişim ve ilerleme ruh sağlığını da korumaya yardımcı olacaktır.

Zaten bu ideali yüzyıllar önce Mevlana dile getirmiş:

“Ya olduğun gibi görün, ya göründüğün gibi ol”