Ölen Sinir Hücrelerini Dirilten Doç. Dr. Hande Özdinler:

ALS Düğümün Başı, Gerisi Gelecek

Türk Bilim İnsanı Doç. Dr. Hande Özdinler, ölü beyin hücrelerini yeniden canlandırmayı başardı. Doç. Dr. Hande Özdinler; ALS, Parkinson, Alzheimer ve beyin kanaması geçiren hastalara çare olacak. 

ABD’deki Northwestern Üniversitesi ALS Araştırma Merkezi’nin yöneticisi Doç. Dr. Hande Özdinler, hayvanlar üzerinde yaptığı çalışmada beyindeki ölü sinir hücrelerini 60 günlük tedaviyle canlandırdığını duyurdu.

Northwestern Üniversitesi ALS Araştırma Laboratuvarı Kurucu Başkanı Doç. Dr. Hande Özdinler, Alzheimer ve Parkinson gibi hastalıklarda da nöronların ölüm nedenlerinin ALS’ye benzer olduğunu söylüyor. Özdinler’e göre tüm nörodejeneretif hastalıklar 10-20 yıl içinde çorap söküğü gibi çözülecek.

ABD’deki Northwestern Üniversitesi ALS Araştırma Merkezi’nin yöneticisi Doç. Dr. Hande Özdinler, hayvanlar üzerinde yaptığı çalışmada beyindeki ölü sinir hücrelerini 60 günlük tedaviyle canlandırdı. En iyi buluş yapan 10 bilim insanından biri olan Doç. Dr. Özdinler, “İnsanlar üzerinde de olumlu sonuç alıp bu maddeyi ilaca dönüştürürsek, ALS hastaları sağlıklarına kavuşabilecek” diye konuştu.

Genç yaşta kaybettiği kardeşi sebebiyle bu çalışmalara başladığını anlatan Doç. Dr. Özdinler, “Kardeşim aniden beyin kanaması geçirdi, ailecek perişan olduk. Beyin konusunda çok az şey biliyordum. ABD’ye doktora için gittim fakat kardeşim vefat etmeseydi belki bitki biyoteknolojisi okuyacaktım. Doktoramın üçüncü senesi olmasına rağmen bütün kolumu değiştirip sinir bilimlerine yöneldim’ ifadelerini kullandı.

‘ALS hastalığının tedavisinde kullanabiliriz’

Özdinler yürütülen çalışmanın önemini özetle şu sözlerle anlattı:

“Üst motor nöronları hareketleri başlatmaktan ve iletmekten sorumlu. Bunların hasar görmesi ALS’nin ilk evrelerinde ortaya çıkar. Üst motor nöronlarını sağlıklı hale getirmek, ALS ve diğer motor nöron hastalıkları için çok önemli. Şimdilik bu hastaların durumlarını düzeltecek herhangi bir tedavi seçeneği yok. Northwestern Üniversitesi kimya profesörü Richard B. Silverman ile yaptığımız çalışmada beyinde ölen nöronları iyileştiren bir kimyasal madde bulduk. NU-9 adını verdiğimiz bu kimyasal, hayvanlar üzerinde olumlu sonuç verdi, hem mitokondriye (hücrenin enerji santralı) hem de endoplasmik retikulum (hücrenin protein üreticisi) sağlığına kavuşmaya başladı ve böylece nöronlarda iyileşme görüldü.

Üst motor nöronlarında hücre gövdesi genişledi ve sinir hücrelerinin uzantısı olan delikler kaybolmaya başladı. 60 günlük bir NU-9 tedavisinden sonra hastalıklı nöronlar sağlıklı kontrol nöronlarına benzemeye başladı. Klinik çalışmalara bir an önce geçmek istiyoruz, insan üzerinde de olumlu sonuç alınıp bu madde ilaca dönüştüğünde hedeflediğimiz gibi ALS hastalarının sağlıklarına kavuşmaya başlayacağını düşünüyoruz.”

HANDE ÖZDİNLER KİMDİR

Akademisyen, mucit Northwestern Üniversitesi ALS Araştırma Laboratuvarı Kurucu Başkanı Doç. Dr. Hande Özdinler, Boğaziçi Üniversitesi Moleküler Biyoloji Bölümü’nü bitirdikten sonra yine Boğaziçi’nde biyoteknoloji üzerine yüksek lisansını tamamladı. Doktorasını Amerika’da hücre biyolojisi, anatomi ve sinirbilim dallarında yaptıktan sonra Harvard Medical School’da Nörocerrahi Bölümü’nde araştırmacı olarak çalışmaya başladı. Harvard Sinir Sistemi Onarım Merkezi (HCNR) tarafından ödüllendirildi. 2015 yılında International Innovation dergisi tarafından, ‘En İyi Buluş Yapan 10 bilim insanı’ndan biri seçildi. Amacı biyolog olmaktı ama 23 yaşında aniden beyin kanamasından kaybettiği kardeşi ile bütün kariyer planlarını değiştirdi.